DIŞ GEBELİK
Gebeliğin rahim içinde değil, kadınlık organlarının başka bir yerinde veya karın içinde yerleşmesine dış gebelik denir. Gebeliğin sorunsuz biçimde devam etmesi için rahmin içine yerleşmesi gereklidir, dış gebelik olduğunda bazen yaşamsal tehlikeler yaratabilen sorunlar görülecektir.
Dış Gebelik Nasıl Oluşur?
Erkekten gelen sperm kadında bulunan yumurta hücresi içine girerek döllenme oluşur. Yumurta hücresi döllenme öncesi ve sonrasında kadının vücudu içinde kendi boyutlarına göre oldukça uzun bir yolculuk yapar. Döllenmiş yumurta bu yolculuk sonunda rahim içine gelir ve sonrasında buradaki dokulara sağlıklı bir biçimde tutunabilirse gebelik başlamış olur.
Döllenme sonrası yumurtanın yaptığı yolculuğu engelleyen bir etken varsa başka her hangi bir dokuya yerleşebilir ve gebelik burada başlayabilir. Bu yerleşim yeri sıklıkla kordonun içi veya daha az sıklıkla yumurtalıkların yakını hatta bağırsakların üzeri olabilir. Dış gebelik, daha önce rahim ve yumurtalıkları etkileyen iltihap hastalığı geçiren, spiral kullanan, daha önce dış gebelik veya başka karın içiyle ilgili ameliyatlar geçirmiş kadınlarda daha sık görülür.
Dış Gebelik Belirtileri
Dış gebelikte başlangıçtaki belirtiler normal gebelikte olduğu gibidir, örneğin bulantı, iştahsızlık ve halsizlik gibi belirtiler görülebilir. Bir kadında dış gebelik büyümeye devam ederse en sık görülen ilk belirtiler adet gecikmesi sonrası vajina yoluyla kanama ve kasık ağrısıdır. Kanama çoğu zaman fazla olmaz ama kasık ağrısı günler içinde giderek artar ve dayanılmaz duruma gelmeye başlar. Ağrı bıçak batması tarzındadır ve çoğu zaman bir tarafta daha çoktur. Dış gebelikte bebek nadiren fazla yakınma olmadan üç aylık hatta daha fazla oluncaya kadar büyüyebilir.
Dış Gebelik Tanısı
Günümüzdeki gelişmiş tıbbi teknolojik olanaklar sayesinde dış gebelik tanısı koymak daha kolaylaşmış durumdadır. Kanda yapılan gebelik testi (bHCG) sonucunun oldukça yüksek bir değerde görülmesine rağmen vajinal ultrason ile rahim içinde gebelik kesesi görülmemesi dış gebelik durumu için uyarıcı olmalıdır. Ultrason ile biraz daha dikkatli bir inceleme ile kordonlardan biri içinde veya karın içinde başka bir yerde gebelik kesesi hatta bebek kalp atışları görülmesi ile kesin tanı konmuş olur.
Dış Gebelikte Tedavi
Dış gebelikte tedavi biçimine dış gebeliğin yerleşim yeri, kanda gebelik testi (bHCG) değeri ve iç kanama yapma durumuna göre karar verilir. Dikkatli bir değerlendirme ile ilaç tedavisi, cerrahi tedavi veya sadece takip kararı verilebilir. Bazı şanslı fakat nadir görülen durumlarda dış gebelik bulunduğu yerde herhangi bir tedavi gerekmeden kendiliğinden kaybolabilir. Uygun durumlarda dış gebeliğin ilaç ile tedavisi kanser tedavisinde kullanılan etkili bir ilaç ile yapılır.
İlaç tedavisinin işe yaramadığı veya karın içinde kanama var olduğu acil durumlarda cerrahi tedavi gerekli olacaktır. Günümüzde dış gebeliğin cerrahi tedavisi için laparoskopi daha sıklıkla kullanılmaya başlanmıştır. Laparoskopi sayesinde ameliyat daha az doku hasarıyla ve daha kısa zamanda tamamlanacaktır. Laparoskopi sonrası iyileşme ve taburcu olma süresi de çok kısadır. Hastanın acil ibir durumu varsa veya laparoskopi için uygun olmayan durumlarda geleneksel cerrahi yöntemleri seçilebilir.
DIŞ GEBELİK